Haber Detayı

Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Güldal, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada buğday alım fiyatının maliyetlerin oldukça üzerinde belirlendiğini söyledi.

Açıklanan ekmeklik buğday alım fiyatının dünya piyasalarının ton başına 89 dolar üstünde olduğunu hatırlatan Ahmet Güldal, dünya piyasalarında navlun dahil ekmeklik buğday fiyatının ton başına 270 dolar olduğunu, TMO’nun açıkladığı fiyatın ise 359 dolara denk geldiğini iddia etti. 

Ton başına 1750 liralık destekten herkes yararlanacak

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal kaliteli buğday üretimini teşvik ettiklerini belirterek şunları söyledi: “Ekmeklik buğdayda ton başına, 1. grup 9 bin 750 lira, 2. grup 9 bin 250 lira, 3. grup 8 bin 750 lira ve düşük vasıflı ise 8 bin liradır. Makarnalık buğdayda ise 1. grup 10 bin 500 lira, 2. grup 10 bin lira, 3. grup 9 bin 500 lira ve düşük vasıflısı ise 8 bin 750 liradır. Görüldüğü üzere kaliteli buğday üretimi teşvik edilmektedir. Buğdayda ton başına 1750 lira olan destekten Çiftçi Kayıt Sistemi‘ne kayıtlı ve satışını belgelendiren bütün çiftçiler faydalanabilecek.”

Alım fiyatı maliyetin oldukça üzerinde

Ortalama verim ve maliyete göre fiyat belirlendiğini anlatan Güldal: “2024 yılı hububat alım fiyatları, Bakanlığımız, akademisyenler ve ilgili sivil toplum kuruluşları tarafından ülkemiz ortalama verimleri ve maliyet unsurlarının tamamı dikkate alınarak belirlenmiştir. Açıklanan buğday alım fiyatı, desteklerle birlikte maliyetin oldukça üzerindedir. Maliyet unsurlarını en yüksek değerlerden, verimi ise en düşük miktardan hesaplayarak ortaya konulup çeşitli mecralarda servis edilen maliyet hesaplamaları gerçekle bağdaşmamaktadır. Ayrıca bu maliyet hesaplarında Bakanlığımızca üreticilerimizin maliyetlerini düşürmek amacıyla verilen başta mazot, gübre ve tohum destekleri olmak üzere tarımsal desteklerin hiç dikkate alınmadığı görülmektedir. Alım fiyatı, gerçek maliyetler, üretimin sürdürülebilirliği, iç ve dış piyasa fiyatları ile tüketici fiyatları dikkate alınarak belirlenmektedir.” dedi. 

Çiftçiye verilen fiyat dünya piyasalarından daha yüksek

Destek ve fark ödemeleriyle ekmeklik buğday alım fiyatının yaklaşık 359 dolara denk geldiğini belirten Ahmet Güldal, “Fiyatlarımızın açıklandığı tarihte dünya fiyatları, navlun dahil ton başına 270 dolar seviyesindedir. Dolayısıyla ülkemiz çiftçisine verilen fiyat, dünya piyasalarından ton başına 89 dolar daha yüksektir.” dedi. 

Depolama sorunu yok

Geçen yıl 13,1 milyon ton ile tarihin en yüksek alım miktarına ulaşıldığını vurgulayan Güldal:
“Bu çerçevede bu yıl 4,5 milyon ton lisanslı depo, 2,5 milyon ton kiralık depo, 6 milyon ton ürün alabilecek açık yığın sahası olmak üzere toplam 13 milyon ton ürünün stoklanabileceği her türlü depolama hazırlığı yapılmıştır. TMO olarak üreticimizin alım noktalarında arz ettiği ürünlerin alımında herhangi bir depolama problemi söz konusu değildir.” diye konuştu. 

Depodaki ürünün yüzde 88’i yerli

TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, stoklarındaki ürünün yüzde 88’inin yerli ürünlerden oluştuğunu ve Ofis’in, Mart 2023’ten bu yana herhangi bir ithalat bağlantısı yapmadığını söyledi. 

Ödemeler daha erken olabilir

Bu yıl alım yapılan üreticilere ödemelerin 45 gün için de yapılacağını anımsatan Güldal, bütçe imkanları çerçevesinde ödemelerin öngörülenden daha önce yapılabileceğini belirtti. 

İthalat yasağının olumlu etkileri görülecek

Hasat döneminde üreticilere katkı sağlamak amacıyla ithalatın yasaklanmasının olumlu etkilerinin görüleceğini ileri süren Ahmet Güldal şu değerlendirmeyi yaptı: “Kısa süre sonra iç piyasada bu tedbirin olumlu etkilerini de hep birlikte göreceğiz. Alınan dış ticaret tedbirleri, alındıkları tarihten itibaren mevcuttaki ticaret anlaşmalarını olumsuz etkilememek üzere belirli bir yürürlük tarihinden itibaren uygulamaya konulmaktadır. Nitekim Türk hububat sektörüne mevcut sözleşmelerdeki yükümlülüklerini yerine getirebilmesi ve ülkemizin uluslararası ticari itibarının zarar görmemesi adına kararın yürürlüğe girmesi için bayram tatili de dikkate alınarak makul bir süre tanınmıştır. Ülkemizde hasat dönemi tamamen sona erdikten sonra 15 Ekim tarihine kadar ithalat yasağı devam edecek olup, o tarihteki piyasa gelişmelerine göre tekrar değerlendirmesi yapılacaktır.” 

İhracattan 1,1 milyar dolar gelir sağlandı

Geçen yıl da hasat döneminde makarnalık buğday ve mısırda kontrollü olarak ihracatın serbest bırakıldığını anımsatan Güldal, “Böylelikle ülkemize 1,1 milyar dolarlık bir döviz girişi sağlanmış ve üreticilerimize çok faydası olmuştu. Bu sene de ekmeklik ve makarnalık buğday ile arpada ve bunların kırıklarında ihracatı serbest bırakarak hasat dönemi içerisinde üreticilerimize piyasa genişliği sağlanmış olmaktadır. Bu ihracat serbestiyeti kontrollü olarak yapılacak ve ülkemizdeki arz fazlası miktarın ihracatı ile sınırlı olacaktır.” dedi. 

Açıklamalar ne kadar gerçekçi?

Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü Ahmet Güldal’ı çok uzun yıllardır tanıyorum. İlk tanıdığımda Malatya’da Tarım İl Müdürü olarak görev yapıyordu. Tarıma gönül veren bürokratlardandır. Yaptığı açıklamalara bakılırsa buğday, arpa( gerçi arpa ile ilgili hiçbir söz söylememiş)ile ilgili verilen fiyat maliyetin de dünya fiyatlarının da üstünde. Çiftçiler fiyatın revize edilmesini istiyor. Ahmet Bey neredeyse “fiyatı çok yüksek açıklamışız biraz düşürmemiz lazım” diyecek.

Açıklanan fiyat Ahmet Güldal’ın dediği gibi yüksek olsa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanırdı. Cumhurbaşkanı çok yoğun ise Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı basın toplantısı düzenler fiyatı açıklardı. O’nun da işleri çoksa TMO Genel Müdürü olarak kendisi açıklardı. Bir basın bülteni ile gece açıklanmazdı. Yoğun tepkiler üzerine bir hafta sonra böyle bir açıklamaya gerek kalmazdı. 

Maliyet hesabı kalem kalem açıklansın

Açıklanan alım fiyatı maliyetin çok üzerinde deniliyor. O maliyet hesabı kalem kalem açıklanabilir mi? En azından mazot, gübre, işçilik maliyeti açıklanırsa yapılan hesabı herkes anlamış olur. Yüksek maliyetle üretim yapan çiftçiler TMO’nun maliyetini bundan sonra kendisine örnek alır.

Buğday alım fiyatının geçen yıla göre yüzde 11-12, arpa alım fiyatının da yüzde 3,6 artırılmasının nasıl bir hesapla yapıldığı yine belli değil. Türkiye İstatistik Kurumu’nun enflasyon ve girdi fiyat endeksinin 5-6 kat altındaki bu fiyat artışı nasıl açıklanabilir? Ya, Türkiye İstatistik Kurumu’nun ya da TMO’nun verileri yanlış.

(Kaynak; A.E. Yıldırım)